अलर्ट बातमी सोयंदेव येथील सुतार खोऱ्यातील तलाव धोक्यात झाडांच्या मुळ्यांनी पाळू जीर्ण – शेतकऱ्यांचे जनजीवन धोक्यात; प्रशासनाची निष्क्रियता उघड

सिंदखेडराजा /सज्जन शेळके : सिंदखेडराजा तालुक्यातील सोयंदेव येथील सुतार खोऱ्यातील प्रमुख तलावाची पाळू धोकादायक स्थितीत पोहोचली असून फुटीचा गंभीर धोका निर्माण झाला आहे. गेल्या काही दिवसांपासून झालेल्या मुसळधार पावसामुळे तलाव शंभर टक्के भरलेला आहे. मात्र पाळुवर उगवलेल्या दाट झाडझुडपांमुळे भिंतीच्या आत खोलवर मुळे गेली आहेत. त्यामुळे पाळूची मजबुती कमी होऊन ती कधीही फुटण्याची भीती ग्रामस्थांमध्ये निर्माण झाली आहे.
—
झाडांच्या मुळ्यांनी पाळू खोदली
गेल्या दहा-बारा वर्षांपासून या तलावाच्या पाळुवर प्रचंड झाडे उगवली आहेत. त्या झाडांच्या मुळ्या भिंतीच्या आत खोलवर शिरल्याने पाळूची बांधणी शिथिल झाली आहे. याशिवाय, दाट झाडीत उंदीर, साप, मुंगूस यांसारख्या प्राण्यांनी बिळे करून पाळूत फटी पाडल्या आहेत. या बिळांतून पाणी झिरपल्यास मोठे भगदाड पडण्याचा गंभीर धोका आहे.
—
शेतकऱ्यांवर संकटाचा डोंगर
पाळू फुटल्यास शेकडो हेक्टर शेती, पिके, घरे आणि जनावरे पाण्याखाली जाण्याची शक्यता आहे.
स्थानिक शेतकरी शिवाजीराव जावळे म्हणाले –
> “आमच्या आयुष्याचा आधार हा तलाव आहे. पण जर ही पाळू फुटली, तर आमचं सर्वस्व वाहून जाईल. आम्ही प्रशासनाला वेळोवेळी कळवलंय पण काहीच होत नाही.”
—
ग्रामस्थांची तीव्र मागणी
गावकऱ्यांनी एकमुखी मागणी केली आहे की –
1. पाळूवरील सर्व झाडे तोडावीत.
2. पाळूतील बिळे तातडीने बुजवावीत.
3. पाळूचे मजबुतीकरण करून दगडी भिंत उभारावी.
4. दरवर्षी पाळूची स्वच्छता व तपासणी करावी.
स्थानिक गावकरी यांनी प्रशासनावर नाराजी व्यक्त करताना सांगितले –
> “ग्रामस्थांचे वारंवार निवेदन असूनही सिंचन विभागाने फक्त पाहणी केली. काम मात्र अजूनही सुरू झालेलं नाही. उद्या जर मोठी दुर्घटना घडली, तर जबाबदार कोण?”
—
तज्ञांचे निरीक्षण
सिंचन तज्ञांच्या मते –
पाळूवरील झाडे व झुडपे लगेच काढून टाकणे आवश्यक.
पाळूतल्या बिळांची भरपाई करून नवीन माती दाबून बसवावी.
पाळूच्या कमजोर भागांना दगडी पिचिंग करून मजबुतीकरण करणे हाच दीर्घकालीन उपाय आहे.
—
प्रशासनाची निष्क्रियता उघड
सिंदखेडराजा तालुक्यातील जलसंधारण व सिंचन विभागाकडून केवळ प्राथमिक पाहणी करण्यात आली आहे. मात्र प्रत्यक्ष कामासाठी निधी मंजुरी व कामाचा गतीमान पाठपुरावा यामध्ये ढिलाई होत असल्याने ग्रामस्थांमध्ये रोष आहे.
गावकरी सांगतात की –
> “उद्याचा दिवस कोणता अनर्थ घेऊन येईल माहीत नाही. जर पाळू फुटली तर प्रशासनाला जबाबदार धरलं जाईल.”
—
निष्कर्ष
सुतार खोऱ्यातील तलाव हा गावाच्या जीवनरेषेसारखा आहे. पण याच तलावामुळे आता गावावर संकट ओढवण्याची वेळ आली आहे.
तातडीने उपाययोजना न केल्यास शेकडो शेतकऱ्यांचे भविष्य धोक्यात येईल.